16.05.2007
(Η σχετικότητα της λογικής και η πρακτική της ασχετοσύνης) μέρος 1ο
Ερώτηση που κατέθεσαν δημοτικοί σύμβουλοι στη τελευταία συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου του δήμου Θεσσαλονίκης: Για ποιο λόγο ο Δήμος Θεσσαλονίκης εμφανίστηκε να διαφημίζει με τον λογότυπό του καλλιτέχνες και το νυχτερινό κέντρο στο οποίο εμφανίζονται αυτή την περίοδο...
...σε πανό αναρτημένα σε κεντρικούς δρόμους της πόλης (μόνο στη διαδρομή ΧΑΝΘ - Τσιμισκή - Βενιζέλου είχαν αναρτηθεί την προηγούμενη εβδομάδα 25 πανό). Ποια είναι η πολιτική για τον πολιτισμό την οποία δημιουργεί και προωθεί ο Δήμος με τέτοιες ενέργειες που καθιστούν τον Δήμο σπόνσορα νυχτερινών κέντρων και των καλλιτεχνών που εμφανίζονται εκεί; Αυθαίρετα παίρνοντας το λόγο θα ήθελα να μεταφέρω μια απάντηση. Δεν είναι δική μου! Μου την είπαν όταν έκανα και εγώ ένα ανάλογο ερώτημα και άρχισα να διαμαρτύρομαι για μια ιστορία που αναφέρω στη συνέχεια. «Μην κάνετε έτσι, δεν είναι πως έχουν κάτι εναντίον σας, είναι θέμα κουλτούρας, κάνουν όσα καταλαβαίνουν, όσα λέτε εσείς περί πολιτισμού και κοινωνικές ευαισθησίες τα έχουν γραμμένα στα αρχίδια τους».
Και η ιστορία μας τώρα…
Σχεδόν όλοι μας έτυχε να ακούσουμε -και μερικοί να ζήσουν από πιο κοντά-, μια ιστορία με αρνητικό πρωταγωνιστή κάποιο πρόσωπο-θύμα της μάστιγας των ναρκωτικών. Χωρίς περιττολογίες είπαμε να πράξουμε το ελάχιστο με τις δυνατότητες που μας δίνει το περιοδικό. Να δημιουργήσουμε μια βιβλιοθήκη για το ΚΕΘΕΑ (Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων) για αυτούς που παλεύουν να ξεφύγουν. Πριν δύο χρόνια καταφέραμε κάτι ανάλογο, μια βιβλιοθήκη για την φυλακή Διαβατών. Οι αναγνώστες του περιοδικού κάναν κάποια μάτια να δακρύσουν, όταν προσέφεραν για το σκοπό αυτό πάνω από 4.000 βιβλία. Για να διευκολύνουμε τη συμμετοχή αυτή τη φορά σκεφθήκαμε να νοικιάσουμε ένα βανάκι και να το σταθμεύσουμε στο πιο πολυσύχναστο σημείο της πόλης στην πλατεία Αριστοτέλους απέναντι από τη στάση του αστικού, για πιο εύκολη πρόσβαση. Και για να είμαστε σε όλα τυπικοί ζητήσαμε εγγράφως την άδεια απευθυνόμενοι στην Αντιδημαρχία Πολιτισμού, γιατί θεωρήσαμε, αυθαίρετα, πως εκεί εμπίπτει η πρωτοβουλία μας. Και αρπάξαμε το πρώτο βόλι. Η απάντηση ήταν αρνητική. Η αλήθεια είναι ότι αυτές τις μέρες είδαμε να συχνάζουν στο σημείο που ζητήσαμε να σταθμεύσουμε προσωρινά, αθίγγανοι με τη πραμάτεια τους, μικροπωλητές με μπαλόνια και άλλοι με παιχνίδια. Μείναμε όλοι σαν χάνοι αλληλοκοιταζόμενοι, μη μπορώντας να πιστέψουμε τι γίνεται. Ήταν τόσο απλό και τόσο λίγο να σταθμεύσουμε κάποιο αυτοκίνητο που θα συγκεντρώνει βιβλία για το σκοπό μας. Ακολούθησε όμως και δεύτερο βόλι που χρύσωσε το χάπι. Σε αντιδιαστολή με το αίτημα που μας προσγείωσαν, μας επιφυλάσσανε ένα πέταμα στην οδό Αριστοτέλους μεν αλλά πάνω από το ύψος της Εγνατίας (ουσιαστικά σε ένα χώρο μη πέρασμα που συχνάζουν μόνο συμπαθείς μετανάστες). Δεν αποφασίσαμε τι θα κάνουμε αλλά προβληματιστήκαμε άλλη μια φορά με το τι γίνεται σΆ αυτό τον Δήμο... Για ποιο λόγο βάζει τρικλοποδιές αντί να ενθαρρύνει και να υποστηρίζει ουσιαστικά τέτοιες ενέργειες....
Ήσυχα, ύπουλα, αθόρυβα, σαν δάγκωμα μικρού τρωκτικού, στα χρόνια μας η πόλη αποκοιμιέται, υπνωτισμένη. Οι κάτοικοί της μοιάζουν να έχουν χάσει τα αυγά και τα πασχάλια, όπως ανακατεύτηκαν. Από την επιμειξία αυτή, της αστικής και τη λαϊκής τάξης, προέκυψε ο λαϊκισμός της γραβάτας και του κούφιου λόγου. Οι σημερινοί Θεσσαλονικείς βιώνουν καταστάσεις μακράν από τα ανόητα αφιερώματα περιοδικών, την πόζα, τα κουνήματα, τις μωρολογίες περί ερωτικής πόλης και το υβριστικό «συμπρωτεύουσα», εμπεδώνοντας πλέον τις συνέπειες. Κάποιοι ήδη ανατριχιάζουν μπροστά στο άλγος που προκαλεί η εικόνα της σημερινής «φραπεδούπολης» και πάλαι ποτέ πόλης που έγραφε ιστορία αλαμπρατσέτα με την πρωτεύουσα του Βυζαντίου.
Η πόλη είναι κάτι άψυχο, οι άνθρωποι είναι αυτοί που της δίνουν ζωή, συμμετέχουν στη διαμόρφωση, στον αποκλεισμό και την απογείωσή της. Ο εναγκαλισμός τους με την πόλη σήμερα (αρπάχτηκαν πάνω της) είναι τόσο σφιχτός που αυτή πνίγεται. Μια πόλη, που έχει να επιδείξει 2.000 χρόνια συνεχόμενου αστικού βίου, ασθμαίνει τρέχοντας πλέον πίσω από το πάλαι ποτέ χωρίον «η Αθήνα». Μια πόλη περήφανη για το παρελθόν της, σήμερα προβληματίζει με το παρόν της και τρομάζει για το άμεσο μέλλον της. Αυτό που διατηρήθηκε αιώνες, έμελλε η γενιά μας να δει να καταποντίζεται. Χωρίς να το καταλάβουμε η Θεσσαλονίκη, που ανέκαθεν είχε μια αυθεντικά λαϊκή κουλτούρα και μια αστική φιλελεύθερη πρωτοπόρα τάξη που σεβόταν αλλήλους, έφτασε στο σημείο -όχι αδίκως- να θεωρείται ως μια βαθύτατα συντηρητική κοινωνία που, αγκιστρωμένη, περιστρέφεται γύρω από μια τρύπα, αυτή του μετρό που άνοιξε πριν 15 χρόνια! Και το τραίνο φεύγει…
(Η συνέχεια την επόμενη εβδομάδα)
Σπύρος Σαρανταένας
ss@city231.gr
