Του Νίκου Ηλιάδη
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Πέμπτη, Απριλίου 17, 2008
Τρίτη, Μαρτίου 18, 2008
Δευτέρα, Μαρτίου 17, 2008
ΒΗΜΑ: Φάκελος Κεντροαριστερά
Εχουν οι σοσιαλιστές ένα καινούργιο όραμα;
Η σοσιαλδημοκρατία ήταν μια δύναμη αποτελεσματική: επέβαλε αλλαγές, θεσμικές, οικονομικές ή κοινωνικές, που άλλαξαν και εκσυγχρόνισαν όχι μόνο τον καπιταλισμό αλλά και τον ίδιο τον σοσιαλισμό. Σήμερα, σε σύγκριση με τη δεκαετία του '60, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης έχουν απoλέσει ικανό ποσοστό της εκλογικής ισχύος τους. Εχουν εισέλθει σε πορεία βραδείας ολίσθησης, καθώς κάθε επόμενη δεκαετία εμφανίζεται εκλογικά λιγότερο αποδοτική από την ...
Κρίση στρατηγικής
Στη μάχη των «κύκλων κυριαρχίας» είναι γεγονός ότι η Σοσιαλδημοκρατία περνάει κρίση - με την έννοια ότι χάνει περισσότερες μάχες από εκείνες που κερδίζει. Γνωρίζω ότι αρκετοί από τον χώρο της αριστερίζουσας διανόησης θα αποδώσουν την κρίση αυτή σε «ιδεολογικούς λόγους», κάνοντας περίπλοκες αναλύσεις. Και όμως η πραγματικότητα είναι απλή: Η κρίση της Σοσιαλδημοκρατίας δεν είναι ιδεολογική. Αλλά στρατηγική. Με δυο λόγια, αδυνατεί να προσαρμοσθεί στα δεδομένα της «εποχής του ...
Νέα πολιτική βούληση
Ιστορικά μιλώντας η πορεία της σοσιαλδημοκρατικής Αριστεράς είναι άρρηκτα δεμένη με αυτή του διεκδικητικού και συνεργατικού κινήματος των εργαζομένων και φέρει την ανεξίτηλη σφραγίδα της κοινωνικής ισότητας και του πολιτικού βολονταρισμού. Οποια εκδοχή σοσιαλδημοκρατικού συμβιβασμού ανάμεσα στο κεφάλαιο και στην εργασία και αν διερευνήσουμε, από την πλέον ριζοσπαστική ως την πλέον ρεφορμιστική, θα βρούμε στο επίκεντρό της αυτά τα δύο σημαίνοντα χαρακτηριστικά: την ...
Βιώνουμε την τυραννία της κοινής γνώμης;
Τη νέα κυρίαρχη συνιστώσα των σύγχρονων δημοκρατιών, αυτήν της κοινής γνώμης, αναδεικνύει μέσα από το δοκίμιό του «Η βασίλισσα του κόσμου» (La Reine du monde) ο γάλλος φιλόσοφος Ζακ Ζυλιάρ (Jacques Julliard) ισχυριζόμενος μάλιστα ότι ο ρόλος της είναι πλέον τόσο ισχυρός ώστε καθιστά την αντιπροσωπευτική δημοκρατία στα δυτικά πολιτικά συστήματα «ξεπερασμένη». Μέσα από το συγκεκριμένο δοκίμιο ο Ζυλιάρ χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του δημοψηφίσματος του 2005 στη Γαλλία, ή της ...
Η σοσιαλδημοκρατία ήταν μια δύναμη αποτελεσματική: επέβαλε αλλαγές, θεσμικές, οικονομικές ή κοινωνικές, που άλλαξαν και εκσυγχρόνισαν όχι μόνο τον καπιταλισμό αλλά και τον ίδιο τον σοσιαλισμό. Σήμερα, σε σύγκριση με τη δεκαετία του '60, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης έχουν απoλέσει ικανό ποσοστό της εκλογικής ισχύος τους. Εχουν εισέλθει σε πορεία βραδείας ολίσθησης, καθώς κάθε επόμενη δεκαετία εμφανίζεται εκλογικά λιγότερο αποδοτική από την ...
Κρίση στρατηγικής
Στη μάχη των «κύκλων κυριαρχίας» είναι γεγονός ότι η Σοσιαλδημοκρατία περνάει κρίση - με την έννοια ότι χάνει περισσότερες μάχες από εκείνες που κερδίζει. Γνωρίζω ότι αρκετοί από τον χώρο της αριστερίζουσας διανόησης θα αποδώσουν την κρίση αυτή σε «ιδεολογικούς λόγους», κάνοντας περίπλοκες αναλύσεις. Και όμως η πραγματικότητα είναι απλή: Η κρίση της Σοσιαλδημοκρατίας δεν είναι ιδεολογική. Αλλά στρατηγική. Με δυο λόγια, αδυνατεί να προσαρμοσθεί στα δεδομένα της «εποχής του ...
Νέα πολιτική βούληση
Ιστορικά μιλώντας η πορεία της σοσιαλδημοκρατικής Αριστεράς είναι άρρηκτα δεμένη με αυτή του διεκδικητικού και συνεργατικού κινήματος των εργαζομένων και φέρει την ανεξίτηλη σφραγίδα της κοινωνικής ισότητας και του πολιτικού βολονταρισμού. Οποια εκδοχή σοσιαλδημοκρατικού συμβιβασμού ανάμεσα στο κεφάλαιο και στην εργασία και αν διερευνήσουμε, από την πλέον ριζοσπαστική ως την πλέον ρεφορμιστική, θα βρούμε στο επίκεντρό της αυτά τα δύο σημαίνοντα χαρακτηριστικά: την ...
Βιώνουμε την τυραννία της κοινής γνώμης;
Τη νέα κυρίαρχη συνιστώσα των σύγχρονων δημοκρατιών, αυτήν της κοινής γνώμης, αναδεικνύει μέσα από το δοκίμιό του «Η βασίλισσα του κόσμου» (La Reine du monde) ο γάλλος φιλόσοφος Ζακ Ζυλιάρ (Jacques Julliard) ισχυριζόμενος μάλιστα ότι ο ρόλος της είναι πλέον τόσο ισχυρός ώστε καθιστά την αντιπροσωπευτική δημοκρατία στα δυτικά πολιτικά συστήματα «ξεπερασμένη». Μέσα από το συγκεκριμένο δοκίμιο ο Ζυλιάρ χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του δημοψηφίσματος του 2005 στη Γαλλία, ή της ...
Σάββατο, Φεβρουαρίου 23, 2008
Σκοπιανό: Το χρονικό μιας κρίσης
Από τον Τίτο στον Νίμιτς
Το χρονικό μιας κρίσης που κρατάει 17 χρόνια
Πώς φτάσαμε από την ίδρυση της ΠΓΔΜ στη διαιώνιση (από το 1991) της «περιπέτειας» ενός ονόματος και τι σημαίνει η παρούσα, κρίσιμη φάση στην οποία έχει εισέλθει το ζήτημα μετά και την κατάθεση της νέας πρότασης Νίμιτς; «ΤΑ ΝΕΑ» απαντούν σε 10 + 1 βασικά σημεία για το Σκοπιανό.
10+1 ερωτήσεις και απαντήσεις
1 Πότε ιδρύθηκε η ΠΓΔΜ;Πότε άρχισε η περιπέτεια του ονόματος;Στις 25 Ιουνίου 1991 πρώτα η Κροατία και η Σλοβενία κήρυξαν την αποχώρησή τους από τη Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία. Την επομένη ακριβώς η «Μακεδονική» Βουλή συζήτησε το ζήτημα της απόσχισης και της «Μακεδονίας». Οι πρώτες πολυκομματικές εκλογές έλαβαν χώρα στις 11 και 25 Νοεμβρίου 1990 και η πρώτη επίσημη σύγκληση της νέας Βουλής τον Ιανουάριο του 1991. Στις 27/1 του 1991 οι βουλευτές εξέλεξαν τον Κίρο Γκλιγκόροφ στην προεδρία της Δημοκρατίας. Η ΠΓΔΜ ήταν η μοναδική περίπτωση στη Γιουγκοσλαβία όπου δημιουργήθηκε συμμαχία κομμουνιστών-εθνικιστών.
Το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε., με τη συμμετοχή και του τότε υπουργού Εξωτερικών Αντώνη Σαμαρά, αποδέχθηκε στις 16 Δεκεμβρίου του 1991 τη διάλυση της Πρώην Γιουγκοσλαβίας και αναγνώρισε την κρατική οντότητα της Κροατίας, της Σλοβενίας και των Σκοπίων. Κατά τον Α. Σαμαρά είχε κλείσει το θέμα της ονομασίας, αλλά οι θέσεις του δεν επιβεβαιώθηκαν, καθώς στα κοινοτικά έγγραφα το νέο κράτος εξακολουθούσε να εμφανίζεται ως «Μακεδονία», χωρίς εισαγωγικά.
2 Τι προέβλεπε η περίφημη πρόταση Πινέιρο;
Τον Απρίλιο του 1992 ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας Ζοζέ Πινέιρο πρότεινε συμβιβασμό με αποδοχή από την πλευρά της Ελλάδας μιας σύνθετης ονομασίας για το νέο κράτος με επικρατέστερη την «Νοβοματσεντόνια» (Νέα Μακεδονία), την οποία απέρριψε η Αθήνα.
3 Πότε υπεγράφη και τι προβλέπει η Ενδιάμεση Συμφωνία;
Υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 1995 από τις δύο χώρες και παραμένει σε ισχύ μέχρι σήμερα. Η Ελλάδα ήρε το εμπορικό εμπάργκο που είχε επιβάλει στα Σκόπια τον Φεβρουάριο του 1994, ενώ η ΠΓΔΜ αποδέχθηκε να αντικαταστήσει στη σημαία τον Ήλιο της Βεργίνας και να αλλάξει το Σύνταγμά της, αφαιρώντας από τις διατάξεις του όλες τις αλυτρωτικές αναφορές που η ελληνική πλευρά χαρακτήριζε «επιθετικές βλέψεις» (όπως την αναφορά που έκανε λόγο για «δικαιώματα των μελών του μακεδονικού λαού σε γειτονικές χώρες»). Με την Ενδιάμεση Συμφωνία παρέμεινε σε εκκρεμότητα μόνο το ζήτημα της ονομασίας, για το οποίο συμφωνήθηκε να ανοίξει κύκλος διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
4 Τι προβλέπει η σημερινή πρόταση Νίμιτς;
Η φόρμουλα Νίμιτς είναι μια παραλλαγή της διπλής ονομασίας, που προτείνει τη διατήρηση της συνταγματικής ονομασίας των Σκοπίων (αναγνωρίζεται δηλαδή ότι το συνταγματικό της όνομα είναι «Δημοκρατία της Μακεδονίας») για χρήση στο εσωτερικό της χώρας και μία σύνθετη ονομασία για τα Σκόπια, η οποία θα χρησιμοποιείται από την Ελλάδα και τους Διεθνείς Οργανισμούς. Από τα πέντε προτεινόμενα ονόματα η ελληνική πλευρά προκρίνει το «Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας», η σκοπιανή πλευρά τα «Ανεξάρτητη Δημοκρατία της Μακεδονίας» και «Δημοκρατική Πολιτεία (Democratic Republic) της Μακεδονίας» και οι ΗΠΑ το «Νέα Δημοκρατία της Μακεδονίας» (το πέμπτο προτεινόμενο όνομα είναι «Συνταγματική Δημοκρατία της Μακεδονίας»).
5 Απαγορεύει η πρόταση τη χρήση του όρου «Μακεδονία» στην Ελλάδα;
Στο σχετικό κείμενο αναφέρεται ότι «κανένα κράτος δεν θα έχει αποκλειστικά δικαιώματα, πολιτικά είτε εμπορικά, στα ονόματα “Μακεδονία ή μακεδονικός” μόνο του». Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αυτό δημιουργεί επιπλοκές στην Ελλάδα, καθώς δημιουργεί ζήτημα για τις διοικητικές περιφέρειες της Μακεδονίας, καθώς και για το υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης. Πάντως, τα ονόματα «Μακεδονία» και «μακεδονικός» μπορεί να χρησιμοποιούνται εμπορικά και από τα δύο μέρη και τους πολίτες και από νομικά αναγνωρισμένες ομάδες των δύο μερών.
6 Πόσες χώρες έχουν αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας»; 123 χώρες έχουν αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ με τη συνταγματική της ονομασία στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Ανάμεσα σε αυτά οι ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα, δηλαδή τρία από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
7 Σε ποια περίπτωση η Ελλάδα θα ασκήσει βέτο;
Η Ελλάδα μιλά για συνολική αξιολόγηση της ενδεχόμενης υποψηφιότητας της ΠΓΔΜ στους ευρωατλαντικούς θεσμούς. Η μη ικανοποίηση του κριτηρίου της καλής γειτονίας, που αποτελεί συστατική παράμετρο της Συμμαχίας, αποτελεί για την Ελλάδα «κόκκινη γραμμή». Πάγια θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι η μη εξεύρεση αμοιβαίας αποδεκτής λύσης στο ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, θα σημάνει αυτόματα τη μη πρόσκλησή της για ένταξή της στο ΝΑΤΟ στη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας που θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Απριλίου στο Βουκουρέστι.
8 Μπορεί η Ελλάδα να ασκήσει βέτο,αν προηγουμένως δεν έχει καταγγείλει την Ενδιάμεση Συμφωνία;
Η Ενδιάμεση Συμφωνία είναι διμερής συμφωνία- εκτός ΝΑΤΟ- και δεν περιορίζει, ούτε επηρεάζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουν τα κράτη-μέλη της Συμμαχίας.
9 Ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις ενός ελληνικού βέτο;
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η άσκηση βέτο από την ελληνική πλευρά, θα φέρει σε δύσκολη θέση την Αθήνα και θα οδηγήσει στη διεθνή της απομόνωση, καθώς η μη πρόσκληση της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ λόγω ενδεχόμενου ελληνικού βέτο, θα ερμηνευθεί από Ευρωπαίους και Αμερικανούς εταίρους ως αρνητική στάση απέναντι στην ασφάλεια και σταθερότητα που απαιτείται στην περιοχή των Βαλκανίων. Σε περίπτωση άσκησης βέτο από την Αθήνα, η ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ θα επανεξεταστεί στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ το 2009.
10 Εάν η ΠΓΔΜ προσφύγει στα Ηνωμένα Έθνη και ζητήσει αναγνώριση με τη συνταγματική ονομασία,πώς μπορεί να το επιτύχει;
Για να αλλάξει η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών προϋπόθεση είναι να υπάρξει νέα απόφασή τους, στην οποία απαιτείται πλειοψηφία των δύο τρίτων.
11 Πόσα χρήματα έχουν επενδύσει οι Έλληνες επιχειρηματίες στη γειτονική χώρα;
Περίπου 300 ελληνικές επιχειρήσεις έχουν επεκτείνει τις επενδύσεις τους στην ΠΓΔΜ, απασχολώντας περί τους 20.000 εργαζομένους. Χαρακτηριστικό της άνθησης των ελληνικών επενδύσεων στα Σκόπια είναι το γεγονός ότι ο όγκος του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών κατάφερε μέσα σε μια δεκαετία να δεκατετραπλασιαστεί αγγίζοντας από τα 52 εκατ. ευρώ το 1995 τα 758,4 εκατ. ευρώ το 2006, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ, ενώ οι άμεσες ξένες επενδύσεις έχουν προσεγγίσει το 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με το ελληνικό Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στα Σκόπια, το μέγεθος των ελληνικών επενδύσεων- σύμφωνα με το επενδεδυμένο κεφάλαιοανέρχεται σε 950 εκατ. ευρώ καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση, ενώ οι σαράντα μεγαλύτερες εταιρείες ελληνικών συμφερόντων στην ΠΓΔΜ διαθέτουν επενδεδυμένο κεφάλαιο που αγγίζει τα 830 εκατ. ευρώ.
Από τον Τίτο στον Νίμιτς
Αν ο αλυτρωτισμός ήταν ο εχθρός έναντι του οποίου ήθελε η Ελλάδα να προφυλαχθεί, αυτό που κατάφερε στην πραγματικότητα ήταν να τον γιγαντώσει, να τον θεριέψει, μέσα σε 16 χρόνια. Και να τον βρίσκει τώρα απέναντί της, ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία
Παρασκευή, Φεβρουαρίου 22, 2008
ΕΤΣΙ ελέγχουν τον ΤΥΠΟ
Αυτό είναι το μεγάλο σκάνδαλο με τον Γιώργο Τράγκα να συντηρεί την εφημερίδα των 2.100 φύλλων με το 24.3% των εσόδων του να είναι απο κρατικές επιχορηγήσεις όταν οι μεγάλες εφημερίδες έχουν έσοδα απο τις κρατικές διαφημίσεις μόνο το 0,30%! Μιλάμε για την Καθημερινή, το Βήμα το Πρώτο θέμα, την Ελευθεροτυπία κ.α.
Τα έσοδα των εφημερίδων από κρατικές διαφημίσεις, σε αντιστοιχία με την ημερήσια κυκλοφορία τους, φαίνεται πως οι πλέον ευνοημένες από το… μοίρασμα τις πίτας είναι οι φιλοκυβερνητικές εφημερίδες, αλλά και οι κυριακάτικες εκδόσεις.
| # | Όνομα | Ημερήσια Κυκλοφορία (2007) | Έσοδα από κρατικές διαφημίσεις 2007 (σε ευρώ) | Έσοδα από κρατικές διαφημίσεις ανα τέυχος (σε ευρώ) |
| 1 | Χώρα της Κυριακής | 2.127 | 2.668.115 | 24,3 € |
| 2 | Νίκη της Κυριακής | 359 | 149.646 | 8,01 € |
| 3 | Λόγος της Κυριακής | 380 | 81.260 | 5,05 € |
| 4 | Κέρδος | 800 | 1.193.592 | 4,97 € |
| 5 | Εξπρές | 700 | 1.038.936 | 4,94 € |
| 6 | Χώρα | 860 | 836.868 | 3,3 € |
| 7 | Μακεδονία της Κυριακής | 10.768 | 1.566.935 | 2,80 € |
| 8 | Το άρθρο | 12.604 | 1.813.542 | 2,75 € |
| 9 | Αυριανή Κυριακάτικη | 3.397 | 383.832 | 2,25 € |
| 10 | Αδέσμευτος Τύπος της Κυριακής | 10.550 | 1.184.605 | 2,20 € |
| 11 | Απογευματινή της Κυριακής | 9.720 | 973.603 | 1,93 € |
| 12 | Νίκη | 380 | 159.683 | 1,42 € |
| 13 | Ναυτεμπορική | 2.200 | 916.394 | 1,39 € |
| 14 | Αγγελιοφόρος Κυριακής | 20.980 | 1.424.670 | 1,31 € |
| 15 | Το Παρόν | 13.750 | 839.454 | 1,20 € |
| 16 | Βραδυνή της Κυριακής | 21.606 | 1.413.344 | 1,20 € |
| 17 | Ημερησία | 6.925 | 2.049.762 | 0,99 € |
| 18 | Ισοτιμία | 23.339 | 1.159.658 | 0,97 € |
| 19 | Αυγή της Κυριακής | 4.908 | 229.629 | 0,90 € |
| 20 | Βραδυνή | 2.475 | 642.292 | 0,87 € |
| 21 | Ελέυθερη Ώρα Κυριακής | 3.250 | 129.415 | 0,76 € |
| 22 | Μακεδονία | 4.679 | 748.683 | 0,53 € |
| 23 | Κόσμος του Επενδυτή | 96.585 | 2.658.362 | 0,52 € |
| 24 | Ελεύθερος | 6.310 | 870.308 | 0,46 € |
| 25 | Score Live | 3.265 | 466.011 | 0,46 € |
| 26 | Traffic Κυριακής | 7.406 | 175.830 | 0,45 € |
| 27 | Τύπος Της Κυριακής | 80.309 | 1.504.175 | 0,37 € |
| 28 | Έθνος της Κυριακής | 149.357 | 2.707.433 | 0,36 € |
| 29 | Αγγελιοφόρος | 7.209 | 733.808 | 0,34 € |
| 30 | Derby | 5.651 | 561.769 | 0,33 € |
| 31 | Espresso της Kυριακής | 42.147 | 705.041 | 0,33 € |
| 32 | Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία | 174.258 | 2.960.847 | 0,33 € |
| 33 | Βήμα της Κυριακής | 200.307 | 3.259.599 | 0,32 € |
| 34 | Ριζοσπάστης Κυριακής | 23.995 | 398.806 | 0,31 € |
| 35 | Εστία | 2.950 | 265.143 | 0,30 € |
| 36 | Πρώτο Θέμα | 214.398 | 3.166.168 | 0,29 € |
| 37 | Καθημερινή της Κυριακής | 177.029 | 2.341.398 | 0,26 € |
| 38 | Αυριανή | 3.100 | 229.980 | 0,25 € |
| 39 | Χρηματιστήριο | 3.750 | 273.746 | 0,24 € |
| 40 | Αδέσμευτος Τύπος | 11.796 | 839.586 | 0,24 € |
| 41 | Αυγή | 2.250 | 163.269 | 0,24 € |
| 42 | Ελεύθερη Ώρα | 1.700 | 114.231 | 0,22 € |
| 43 | Metrorama (free-press) | 130.000 | 6.106.552 | 0,21 € |
| 44 | Απογευματινή | 14.097 | 728.874 | 0,17 € |
| 45 | Νέα | 65.182 | 2.859.511 | 0,15 € |
| 46 | Citypress (free-press) | 125.000 | 4.258.194 | 0,13 € |
| 47 | Ριζοσπάστης | 9.900 | 311.415 | 0,11 € |
| 48 | Ώρα για Σπορ | 5.900 | 59.564 | 0,11 € |
| 49 | Έθνος | 43.920 | 1.327.232 | 0,10 € |
| 50 | Goal News | 18.694 | 490.519 | 0,09 € |
| 51 | Φίλαθλος | 10.211 | 248.386 | 0,08 € |
| 52 | Πρωταθλητής | 23.258 | 461.628 | 0,07 € |
| 53 | Ελευθεροτυπία | 55.095 | 1.069.595 | 0,07 € |
| 54 | Ελεύθερος Τύπος | 37.286 | 691.399 | 0,06 € |
| 55 | Traffic | 4.050 | 69.576 | 0,06 € |
| 56 | Espresso | 17.511 | 288.937 | 0,05 € |
| 57 | SportTime | 12.289 | 186.084 | 0,05 € |
| 58 | SportDay | 45.904 | 712.897 | 0,04 € |
| 59 | Καθημερινή | 33.491 | 580.715 | 0,03 € |
| 60 | Φως των Σπορ | 24.098 | 202.957 | 0,03 € |
| 61 | Το Βήμα | 15.441 | 399.685 | 0,03 € |
| 62 | Αθλητική Ηχώ | 5.776 | 44.494 | 0,03 € |
Κ.Ρουσόπουλε για αυτό το σκάνδαλο ποιός θα μιλήσει;
Ο κ. Ρουσόπουλος, ο κ. Τράγκας και οι διαφημίσεις
Δευτέρα, Φεβρουαρίου 18, 2008
Πρώτα η κοινωνία, οι δημοσιογράφοι έπονται...
Της ΦΑΝΗΣ ΠΕΤΡΑΛΙΑ
«Αλήτες, ρουφιάνοι,δημοσιογράφοι...» Δημώδες
Μέσα στον πολυσήμαντο μιντιακό χαμό του τελευταίου καιρού, η δημοσιογραφία ως επάγγελμα ήρθε και πάλι στο προσκήνιο. Με κάθε είδους αναφορές, γραπτές ή προφορικές, και με μόνιμη την επωδό: «Και η ΕΣΗΕΑ τι κάνει;».
Φέρνοντας στην επιφάνεια τη χρόνια αδυναμία της να παρεμβαίνει ουσιαστικά σε κρίσιμα προβλήματα όπως η δημοσιογραφική διαπλοκή, συνώνυμο συχνά της διαφθοράς. Εκδίδει ανακοινώσεις, πολλές φορές οξύτατες, όμως τα αποτελέσματα πενιχρά. Είτε γιατί δεν δύναται είτε γιατί εξακολουθεί να εμφορείται από την άποψη πως τέτοια θέματα προσφέρονται περισσότερο για ημερίδες παρά για συνεδριάσεις διοικητικών συμβουλίων.
Αποψη η οποία φαίνεται να ικανοποιεί και όλους εκείνους που πιστεύουν ότι η ΕΣΗΕΑ αρκεί και μόνο που υπάρχει. Χρήσιμη για την υπεράσπιση των συμφερόντων των μελών της. Και γιατί όχι, ανάλογα με την οπτική γωνία του καθενός, χρήσιμη και για το κύρος το οποίο προσδίδει στα μέλη της, για τους εξισορροπητικούς της ρόλους, για τα άλλοθι (ιδέ απόρρητο) που μπορεί να παρέχει ακόμη και σε «δημοσιογράφους» που, αν και αυτοαποκαλούμενοι, δεν είναι πλέον δημοσιογράφοι.
Υπάρχουν, ωστόσο, και οι άλλοι. Εκείνοι οι οποίοι ειλικρινά βασανίζονται από την ηθική παρακμή στο επάγγελμα, την αδιαφάνεια, τις εξαρτήσεις, τις συναλλαγές, το χαμηλό επίπεδο. Φοβάμαι, όμως, ότι και σ' αυτή την περίπτωση, πολλούς πρωτίστως τους ενδιαφέρει η καθαρότητα και η εικόνα προς τα έξω της ΕΣΗΕΑ και των μελών της. Η χαμένη τιμή ενός σπουδαίου επαγγέλματος, που την ξεπούλησαν λίγοι και την χρεώνονται οι πολλοί. Δημοσιογράφοι των μυθικών κερδών, των αξιοπρεπών μισθών και του φτηνού μεροκάματου.
Αλήθεια, όμως, το κυρίως πρόβλημα είναι το πόσο αμόλυντη πρέπει να εμφανίζεται η ΕΣΗΕΑ; Πόσο ικανή είναι να υπερασπίζεται την τιμή των μελών της ή πόσο ικανή να υπερασπίζεται την κοινωνία; Τους παραδομένους (μετά το σωτήριο έτος 1989) στην ασυδοσία των ΜΜΕ, της πολιτικής σκοπιμότητας και του κέρδους, πολίτες αυτής της χώρας; Καίριο, πιστεύω, το ερώτημα.
Νιώθω τον πειρασμό να καταφύγω και πάλι στην εξής, κάπως «φουτουριστική», υπόθεσή μου: Ας υποθέσουμε ότι κάτι γινόταν και μια μέρα η ΕΣΗΕΑ ανακάλυπτε και τιμωρούσε όλους τους παρεκκλίνοντες δημοσιογράφους της. Διαγράφοντάς τους οριστικά από τα μητρώα της. Τι θα ακολουθούσε; Θα συνέχιζαν με περισσότερο φανατισμό το έργο τους.
Ας φανταστούμε ακόμη ότι η ΕΣΗΕΑ προχωρούσε πιο πέρα, στον διά πελέκεως ή άλλου μέσου... αποκεφαλισμό τους. Τι θα ακολουθούσε; Την επόμενη, πρωί πρωί και πριν ακόμη την ταφή των κομμένων κεφαλών, οι επιχειρηματίες των ΜΜΕ θα τους είχαν ήδη αντικαταστήσει με άλλους. Το ίδιο ανήθικους, κίτρινους, αδίστακτους. Και, φυσικά, κατά προτίμηση μη μέλη της ΕΣΗΕΑ.
Γιατί, το έχουμε ξαναπεί, το κυρίαρχο σύστημα χωρίς τέτοιου είδους δημοσιογράφους δεν μπορεί να λειτουργήσει. Χωρίς αυτούς τους μοχλούς, δεν παίρνει μπρος. Είναι οι ενδιάμεσοι, οι διαμεσολαβητές για να περνούν σκοπιμότητες, συμφέροντα, ιδεολογίες, η διαφθορά. Το πολιτικο-κοινωνικό σύστημα τούς χρειάζεται απαραίτητα και παραμένοντας το ίδιο, θα τους παράγει εσαεί. Τελεία και παύλα.
Στην αναζήτηση ενόχων για ένα πρόβλημα προπαντός πολιτικό, βολεύει το μπαλάκι να ρίχνεται μόνο στους δημοσιογράφους. Η παρανομία και το χάος να μην αποτελούν παρά μόνο ζήτημα δημοσιογραφικής παρέκκλισης. Οι έχοντες συμφέρον, υποκριτικά και ανακουφισμένοι, μετατοπίζουν το πρόβλημα, στέλνοντας μήνυμα στην ΕΣΗΕΑ: «Αυτορυθμιστείτε γιατί χανόμαστε!». Και ανάγουν τη δεοντολογία πάνω από το νόμο.
Τα πειθαρχικά, καλούμενα να ελέγξουν το χάος, ποτέ δεν μπόρεσαν να αναδείξουν τέτοιες περιπτώσεις. Ποτέ δεν τιμώρησαν κάποιον για λόγους σκοτεινής οικονομικής εμπλοκής. Αλλά και πολλοί, οι οποίοι διαγράφονται για άλλους, αντιδεοντολογικούς λόγους, δεν φαίνεται να τις παίρνουν επί πόνου τις τιμωρίες. Ξαναεγγράφονται άλλωστε, ενώ υπάρχουν αρκετοί που συστηματικά επιδίδονται σ' ένα αδιάκοπο μπες - βγες.
Η απουσία της ταυτότητας της ΕΣΗΕΑ δεν φαίνεται να γίνεται ιδιαιτέρως αισθητή σε πολλά παραφουσκωμένα από κάθε είδους κάρτες πορτοφόλια.
Ομως, γιατί κάθε φορά που γίνεται λόγος για τους δημοσιογράφους η αναφορά περιλαμβάνει μόνο τα 4.500 μέλη της ΕΣΗΕΑ; Οι δημοσιογράφοι είναι πολύ περισσότεροι. Είναι και τα μέλη των τεσσάρων ακόμη ενώσεων, είναι και οι δημοσιογράφοι στον προθάλαμο, που απαραιτήτως περιμένουν από τρία έως έξι εργάσιμα χρόνια ώσπου να εγγραφούν στην ΕΣΗΕΑ. Είναι, προπαντός, και το μέγα πλήθος εκείνων που επί χρόνια και χρόνια δουλεύουν σκληρά σε άτυπες μορφές εργασίας, πληρώνονται «με μπλοκάκι» και η ΕΣΗΕΑ δεν τους κάνει μέλη της (πανευρωπαϊκή πρωτοτυπία). Ο ραγδαία αυξανόμενος αριθμός τους (στους νεοεργαζόμενους τείνουν να φτάσουν τους μισούς) γρήγορα θα απειλήσει την ενότητα του κλάδου, θα αφήσει να χαθούν πολύτιμες εισφορές στα ταμεία και θα θέσει σε δοκιμασία την επιτυχία μελλοντικών απεργιακών κινητοποιήσεων.
Δύσκολοι οι συνδικαλιστικοί καιροί και γι' αυτά τα προβλήματα.
Δύσκολες, δυσκολότατες, και οι μάχες που θα πρέπει να δοθούν στο δημοσιογραφικό κόσμο για να παταχθούν οι αθέμιτες συναλλαγές, να ελεγχθούν οι κρατικοί μισθοί, να σταματήσει το επιχειρείν σε ΜΜΕ, να αποκλεισθούν με νόμο και κοινοβουλευτικό έλεγχο τα μυστικά κονδύλια. Να πάψουν στο ρεπορτάζ να θεωρούνται «πηγές» οι εξαρτήσεις από κέντρα εξουσίας, να καταργηθούν οι φορολογικές διατάξεις που επιτρέπουν στα ΜΜΕ δαπάνες χωρίς δικαιολογητικά και «μαύρες» σχέσεις ανάμεσα σε εργοδότες και εργαζόμενους. Να απορριφθεί το ισχύον και να διεκδικηθεί ένα πραγματικό «πόθεν έσχες», και λοιπά και λοιπά.
Πριν όμως απ' όλα, η ΕΣΗΕΑ θα πρέπει να αποδεχτεί ότι η υπεράσπιση της κοινωνίας προηγείται εκείνης των μελών της. Και ότι οι καταστάσεις πλέον την ξεπερνούν. Οσο κι αν πασχίζουν διοικητικά και πειθαρχικά συμβούλια, όσο κι αν επιστρατευθούν δεοντολογίες, το τέρας απέναντί της είναι μια αόρατη, εφιαλτική λερναία ύδρα που γιγαντώνεται.
Η ΕΣΗΕΑ χρειάζεται συμμαχίες. Συστράτευση και συμπόρευση με άλλες κοινωνικές ομάδες και δυνάμεις πολιτών (π.χ. γιατί όχι με το Δικηγορικό Σύλλογο, που ήδη το έχει ζητήσει), εναντίον της αδιαφάνειας, της διαπλοκής, της πολυεπίπεδης διαφθοράς και της ευτέλειας που βουλιάζουν αυτό τον τόπο. Να μπει μπροστάρισσα, να φτιάξει μέτωπα, να συγκρουστεί.
Τέλος, μια «συνδικαλιστική φαντασίωσή» μου: Ας φανταστούμε τη μέρα που η πλατεία Συντάγματος θα γέμιζε με δημοσιογράφους και άλλους εργαζόμενους στα ΜΜΕ, απεργούς, με αίτημα την αδέσμευτη, μη διαπλεκόμενη και χυδαία ενημέρωση του πολίτη. Ποιον δεν θα είχαν μαζί τους;
Κι όταν τα αφεντικά θα ρωτούσαν «Απεργείτε, αλλά εμείς τι φταίμε;», θα παίρναν την απάντηση «Φταίτε...φταίτε...».
Φέρνοντας στην επιφάνεια τη χρόνια αδυναμία της να παρεμβαίνει ουσιαστικά σε κρίσιμα προβλήματα όπως η δημοσιογραφική διαπλοκή, συνώνυμο συχνά της διαφθοράς. Εκδίδει ανακοινώσεις, πολλές φορές οξύτατες, όμως τα αποτελέσματα πενιχρά. Είτε γιατί δεν δύναται είτε γιατί εξακολουθεί να εμφορείται από την άποψη πως τέτοια θέματα προσφέρονται περισσότερο για ημερίδες παρά για συνεδριάσεις διοικητικών συμβουλίων.
Αποψη η οποία φαίνεται να ικανοποιεί και όλους εκείνους που πιστεύουν ότι η ΕΣΗΕΑ αρκεί και μόνο που υπάρχει. Χρήσιμη για την υπεράσπιση των συμφερόντων των μελών της. Και γιατί όχι, ανάλογα με την οπτική γωνία του καθενός, χρήσιμη και για το κύρος το οποίο προσδίδει στα μέλη της, για τους εξισορροπητικούς της ρόλους, για τα άλλοθι (ιδέ απόρρητο) που μπορεί να παρέχει ακόμη και σε «δημοσιογράφους» που, αν και αυτοαποκαλούμενοι, δεν είναι πλέον δημοσιογράφοι.
Υπάρχουν, ωστόσο, και οι άλλοι. Εκείνοι οι οποίοι ειλικρινά βασανίζονται από την ηθική παρακμή στο επάγγελμα, την αδιαφάνεια, τις εξαρτήσεις, τις συναλλαγές, το χαμηλό επίπεδο. Φοβάμαι, όμως, ότι και σ' αυτή την περίπτωση, πολλούς πρωτίστως τους ενδιαφέρει η καθαρότητα και η εικόνα προς τα έξω της ΕΣΗΕΑ και των μελών της. Η χαμένη τιμή ενός σπουδαίου επαγγέλματος, που την ξεπούλησαν λίγοι και την χρεώνονται οι πολλοί. Δημοσιογράφοι των μυθικών κερδών, των αξιοπρεπών μισθών και του φτηνού μεροκάματου.
Αλήθεια, όμως, το κυρίως πρόβλημα είναι το πόσο αμόλυντη πρέπει να εμφανίζεται η ΕΣΗΕΑ; Πόσο ικανή είναι να υπερασπίζεται την τιμή των μελών της ή πόσο ικανή να υπερασπίζεται την κοινωνία; Τους παραδομένους (μετά το σωτήριο έτος 1989) στην ασυδοσία των ΜΜΕ, της πολιτικής σκοπιμότητας και του κέρδους, πολίτες αυτής της χώρας; Καίριο, πιστεύω, το ερώτημα.
Νιώθω τον πειρασμό να καταφύγω και πάλι στην εξής, κάπως «φουτουριστική», υπόθεσή μου: Ας υποθέσουμε ότι κάτι γινόταν και μια μέρα η ΕΣΗΕΑ ανακάλυπτε και τιμωρούσε όλους τους παρεκκλίνοντες δημοσιογράφους της. Διαγράφοντάς τους οριστικά από τα μητρώα της. Τι θα ακολουθούσε; Θα συνέχιζαν με περισσότερο φανατισμό το έργο τους.
Ας φανταστούμε ακόμη ότι η ΕΣΗΕΑ προχωρούσε πιο πέρα, στον διά πελέκεως ή άλλου μέσου... αποκεφαλισμό τους. Τι θα ακολουθούσε; Την επόμενη, πρωί πρωί και πριν ακόμη την ταφή των κομμένων κεφαλών, οι επιχειρηματίες των ΜΜΕ θα τους είχαν ήδη αντικαταστήσει με άλλους. Το ίδιο ανήθικους, κίτρινους, αδίστακτους. Και, φυσικά, κατά προτίμηση μη μέλη της ΕΣΗΕΑ.
Γιατί, το έχουμε ξαναπεί, το κυρίαρχο σύστημα χωρίς τέτοιου είδους δημοσιογράφους δεν μπορεί να λειτουργήσει. Χωρίς αυτούς τους μοχλούς, δεν παίρνει μπρος. Είναι οι ενδιάμεσοι, οι διαμεσολαβητές για να περνούν σκοπιμότητες, συμφέροντα, ιδεολογίες, η διαφθορά. Το πολιτικο-κοινωνικό σύστημα τούς χρειάζεται απαραίτητα και παραμένοντας το ίδιο, θα τους παράγει εσαεί. Τελεία και παύλα.
Στην αναζήτηση ενόχων για ένα πρόβλημα προπαντός πολιτικό, βολεύει το μπαλάκι να ρίχνεται μόνο στους δημοσιογράφους. Η παρανομία και το χάος να μην αποτελούν παρά μόνο ζήτημα δημοσιογραφικής παρέκκλισης. Οι έχοντες συμφέρον, υποκριτικά και ανακουφισμένοι, μετατοπίζουν το πρόβλημα, στέλνοντας μήνυμα στην ΕΣΗΕΑ: «Αυτορυθμιστείτε γιατί χανόμαστε!». Και ανάγουν τη δεοντολογία πάνω από το νόμο.
Τα πειθαρχικά, καλούμενα να ελέγξουν το χάος, ποτέ δεν μπόρεσαν να αναδείξουν τέτοιες περιπτώσεις. Ποτέ δεν τιμώρησαν κάποιον για λόγους σκοτεινής οικονομικής εμπλοκής. Αλλά και πολλοί, οι οποίοι διαγράφονται για άλλους, αντιδεοντολογικούς λόγους, δεν φαίνεται να τις παίρνουν επί πόνου τις τιμωρίες. Ξαναεγγράφονται άλλωστε, ενώ υπάρχουν αρκετοί που συστηματικά επιδίδονται σ' ένα αδιάκοπο μπες - βγες.
Η απουσία της ταυτότητας της ΕΣΗΕΑ δεν φαίνεται να γίνεται ιδιαιτέρως αισθητή σε πολλά παραφουσκωμένα από κάθε είδους κάρτες πορτοφόλια.
Ομως, γιατί κάθε φορά που γίνεται λόγος για τους δημοσιογράφους η αναφορά περιλαμβάνει μόνο τα 4.500 μέλη της ΕΣΗΕΑ; Οι δημοσιογράφοι είναι πολύ περισσότεροι. Είναι και τα μέλη των τεσσάρων ακόμη ενώσεων, είναι και οι δημοσιογράφοι στον προθάλαμο, που απαραιτήτως περιμένουν από τρία έως έξι εργάσιμα χρόνια ώσπου να εγγραφούν στην ΕΣΗΕΑ. Είναι, προπαντός, και το μέγα πλήθος εκείνων που επί χρόνια και χρόνια δουλεύουν σκληρά σε άτυπες μορφές εργασίας, πληρώνονται «με μπλοκάκι» και η ΕΣΗΕΑ δεν τους κάνει μέλη της (πανευρωπαϊκή πρωτοτυπία). Ο ραγδαία αυξανόμενος αριθμός τους (στους νεοεργαζόμενους τείνουν να φτάσουν τους μισούς) γρήγορα θα απειλήσει την ενότητα του κλάδου, θα αφήσει να χαθούν πολύτιμες εισφορές στα ταμεία και θα θέσει σε δοκιμασία την επιτυχία μελλοντικών απεργιακών κινητοποιήσεων.
Δύσκολοι οι συνδικαλιστικοί καιροί και γι' αυτά τα προβλήματα.
Δύσκολες, δυσκολότατες, και οι μάχες που θα πρέπει να δοθούν στο δημοσιογραφικό κόσμο για να παταχθούν οι αθέμιτες συναλλαγές, να ελεγχθούν οι κρατικοί μισθοί, να σταματήσει το επιχειρείν σε ΜΜΕ, να αποκλεισθούν με νόμο και κοινοβουλευτικό έλεγχο τα μυστικά κονδύλια. Να πάψουν στο ρεπορτάζ να θεωρούνται «πηγές» οι εξαρτήσεις από κέντρα εξουσίας, να καταργηθούν οι φορολογικές διατάξεις που επιτρέπουν στα ΜΜΕ δαπάνες χωρίς δικαιολογητικά και «μαύρες» σχέσεις ανάμεσα σε εργοδότες και εργαζόμενους. Να απορριφθεί το ισχύον και να διεκδικηθεί ένα πραγματικό «πόθεν έσχες», και λοιπά και λοιπά.
Πριν όμως απ' όλα, η ΕΣΗΕΑ θα πρέπει να αποδεχτεί ότι η υπεράσπιση της κοινωνίας προηγείται εκείνης των μελών της. Και ότι οι καταστάσεις πλέον την ξεπερνούν. Οσο κι αν πασχίζουν διοικητικά και πειθαρχικά συμβούλια, όσο κι αν επιστρατευθούν δεοντολογίες, το τέρας απέναντί της είναι μια αόρατη, εφιαλτική λερναία ύδρα που γιγαντώνεται.
Η ΕΣΗΕΑ χρειάζεται συμμαχίες. Συστράτευση και συμπόρευση με άλλες κοινωνικές ομάδες και δυνάμεις πολιτών (π.χ. γιατί όχι με το Δικηγορικό Σύλλογο, που ήδη το έχει ζητήσει), εναντίον της αδιαφάνειας, της διαπλοκής, της πολυεπίπεδης διαφθοράς και της ευτέλειας που βουλιάζουν αυτό τον τόπο. Να μπει μπροστάρισσα, να φτιάξει μέτωπα, να συγκρουστεί.
Τέλος, μια «συνδικαλιστική φαντασίωσή» μου: Ας φανταστούμε τη μέρα που η πλατεία Συντάγματος θα γέμιζε με δημοσιογράφους και άλλους εργαζόμενους στα ΜΜΕ, απεργούς, με αίτημα την αδέσμευτη, μη διαπλεκόμενη και χυδαία ενημέρωση του πολίτη. Ποιον δεν θα είχαν μαζί τους;
Κι όταν τα αφεντικά θα ρωτούσαν «Απεργείτε, αλλά εμείς τι φταίμε;», θα παίρναν την απάντηση «Φταίτε...φταίτε...».
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 18/02/2008
Τρίτη, Ιανουαρίου 29, 2008
Το ζήτημα είναι να είμαστε ταυτόχρονα μέσα και ενάντια...
ΑΛΑΙΝ ΜΠΑΝΤΙΟΥ... «Ξέρετε, οι μεγάλες δυσκολίες είναι στην πλευρά του καπιταλισμού, όχι στη δική μας», λέει ο Γάλλος φιλόσοφος στη Λώρη Κέζα...
Από το «Βήμα»:
-«Θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου όλα θα σταματήσουν, ο κόσμος θα συνεχίσει όπως είναι. Το κυρίαρχο ρεύμα φοβάται για όσα θα εκδηλωθούν με έναν τρόπο πραγματικά σημαντικό κι ας μην ξέρουμε ακόμη ούτε πώς ούτε πότε. Σε καμία περίπτωση όμως δεν είναι θέμα αιώνων».
-«Ολες οι επαναστάσεις ξεκίνησαν μέσα από την καρδιά του συστήματος. Εμείς κρατάμε τον καπιταλισμό, αγοράζοντας άχρηστα πράγματα, δανειζόμενοι και κάνοντας όλα όσα επιτρέπει το σύστημα. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα είμαστε ανίκανοι να εναντιωθούμε. Το ζήτημα είναι να είμαστε ταυτόχρονα μέσα και ενάντια, είναι περίπλοκο αλλά έτσι είναι. Η πολιτική ζωή κινείται από τους ανθρώπους που βρίσκονται μέσα σε μια κατάσταση αλλά θα ήθελαν να την αντικαταστήσουν με κάποια άλλη».
Από το «Βήμα»:
-«Θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου όλα θα σταματήσουν, ο κόσμος θα συνεχίσει όπως είναι. Το κυρίαρχο ρεύμα φοβάται για όσα θα εκδηλωθούν με έναν τρόπο πραγματικά σημαντικό κι ας μην ξέρουμε ακόμη ούτε πώς ούτε πότε. Σε καμία περίπτωση όμως δεν είναι θέμα αιώνων».
-«Ολες οι επαναστάσεις ξεκίνησαν μέσα από την καρδιά του συστήματος. Εμείς κρατάμε τον καπιταλισμό, αγοράζοντας άχρηστα πράγματα, δανειζόμενοι και κάνοντας όλα όσα επιτρέπει το σύστημα. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα είμαστε ανίκανοι να εναντιωθούμε. Το ζήτημα είναι να είμαστε ταυτόχρονα μέσα και ενάντια, είναι περίπλοκο αλλά έτσι είναι. Η πολιτική ζωή κινείται από τους ανθρώπους που βρίσκονται μέσα σε μια κατάσταση αλλά θα ήθελαν να την αντικαταστήσουν με κάποια άλλη».
Μια σύντομη θεώρηση του έργου του φιλοσόφου Αλέν Μπαντιού
Παρασκευή, Ιανουαρίου 11, 2008
Λογοτεχνία και Τρομοκρατία
Πέμπτη, Ιανουαρίου 10, 2008
Χρηματοοικονομική παγκοσμιοποίηση
Περισσότερη αποτελεσματικότητα ή αστάθεια;
Γιώργος Αργείτης
Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Η δομή του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος βρίσκεται σε διαδικασία μετασχηματισμού, αποτέλεσμα, ανάμεσα σε άλλους παράγοντες, της χρηματοοικονομικής παγκοσμιοποίησης. Η τελευταία είναι συνέπεια της κατάργησης των περιορισμών στην κίνηση του χρηματικού κεφαλαίου που ίσχυαν στο πλαίσιο του διεθνούς νομισματικού συστήματος του Βretton Woods. Το άνοιγμα των αγορών χρήματος και κεφαλαίου απέκτησε ιδιαίτερη ένταση τις δύο τελευταίες δεκαετίες, μεταβάλλοντας τη λειτουργία τους, αλλά και τον ρόλο τους στο οικονομικό σύστημα και ειδικότερα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων πολιτικής και επενδύσεων. Η κυρίαρχη θεώρηση και πολιτική, όσον αφορά την αναγκαιότητα της χρηματοοικονομικής απελευθέρωσης, στηρίζεται πάνω σε ένα σύνολο υποθέσεων και προσδοκιών, ότι δηλαδή η ελεύθερη κίνηση του χρηματικού κεφαλαίου συμβάλλει: α) στην αποτελεσματικότερη ανακατανομή της αποταμίευσης από τις πλούσιες χώρες στις χώρες που προσφέρουν «πλούσιες» επενδυτικές ευκαιρίες, β) στην αποτελεσματικότερη οργάνωση των ίδιων των αγορών χρήματος και κεφαλαίου, προσφέροντας ευκαιρίες χαμηλού κόστους δανεισμού, γ) στην ανάπτυξη νέων χρηματοοικονομικών εργαλείων για την αποτελεσματικότερη διαχείριση του ρίσκου που δημιουργεί το άνοιγμα των αγορών, δ) στην οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη των οικονομιών, αποτέλεσμα της αποτελεσματικότερης παγκόσμιας κατανομής της αποταμίευσης, και ε) στην «υγιή» πειθάρχηση των κυβερνήσεων και των νομισματικών αρχών, ώστε να εφαρμόζουν πολιτικές φιλικές προς τις αγορές, μεγιστοποιώντας τις δυνατότητές τους για οικονομική μεγέθυνση.
Σε τι βαθμό αυτές οι υποθέσεις και οι προσδοκίες έχουν επαληθευτεί; Εάν αξιολογήσουμε την ιστορική εμπειρία, αλλά και την πλειονότητα των εμπειρικών ερευνών, δυστυχώς θα καταλήξουμε στο ανησυχητικό συμπέρασμα ότι τα πραγματικά οφέλη είναι πολύ κάτω των προσδοκιών. Και το συμπέρασμα είναι ανησυχητικό, καθώς δεν υπάρχει ουσιαστικός πολιτικός προβληματισμός ως προς τον επαναπροσδιορισμό της εξουσίας που σήμερα διαθέτουν οι διεθνοποιημένες αγορές χρήματος και κεφαλαίου και του ελέγχου που ασκούν στη διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων.
Ο συνδυασμός των απελευθερωμένων χρηματαγορών και των κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών έχει, από πολλούς αναλυτές, ενοχοποιηθεί για την αστάθεια των ίδιων των αγορών χρήματος, τις συχνές διακυμάνσεις και κρίσεις στις αγορές κεφαλαίου, τις πολύ μέτριες μακροοικονομικές επιδόσεις της πλειοψηφίας των αναπτυσσόμενων και αναπτυγμένων χωρών. Η μνήμη μας αρχίζει πλέον να γεμίζει από τις χώρες και τις ζώνες χωρών που έχουν δοκιμαστεί από χρηματοπιστωτικές διαταραχές και κρίσεις με σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό κόστος. Ηνωμένο Βασίλειο, Μεξικό, Ανατολική Ασία, Λατινική Αμερική, Ρωσία, τελευταία οι ΗΠΑ. Η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών μάς δείχνει ότι η πραγματικότητα είναι σε αντίθεση με τις υποθέσεις και τις υποσχέσεις πολιτικών, οικονομολόγων και διεθνών οργανισμών, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα, ο ΟΟΣΑ, για την αναγκαιότητα της χρηματοοικονομικής απελευθέρωσης. Πρώτον, οι καθαρές κεφαλαιακές ροές έχουν ως κύρια κατεύθυνσή τους τις πλούσιες χώρες. Δεύτερον, τα υψηλά πραγματικά επιτόκια έχουν ανακατανείμει το εισόδημα από τους δανειζόμενους στους δανειστές, πλήττοντας τις επενδύσεις και την ανάπτυξη. Τρίτον, η ανάπτυξη νέων χρηματοπιστωτικών εργαλείων έχει δημιουργήσει νέες εστίες ρίσκου, αβεβαιότητας και κινδύνου στις αγορές χρήματος, αλλά και στην πραγματική οικονομία. Τέταρτον, η επιθυμητή από τις αγορές πειθαρχία των κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών έχει διαμορφώσει μια αντιπληθωριστική εμμονή στην άσκηση μακροοικονομικής πολιτικής, με κόστος την υψηλή ανεργία. Επιπρόσθετα, οι κυβερνήσεις, στην προσπάθειά τους να διασφαλίσουν αξιοπιστία ως προς τις προθέσεις της πολιτικής τους, αποφεύγουν την εφαρμογή πολιτικών μη αποδεκτών από το εύκολα μετακινούμενο χρηματικό κεφαλαίο.
Στις αρχές του 21ου αιώνα η ίδια η δημοκρατία φαίνεται να είναι όμηρος της χρηματοοικονομικής παγκοσμιοποίησης.
Αν όμως η ιστορική εμπειρία και οι σχετικές μελέτες δεν δικαιολογούν την απελευθέρωση των αγορών χρήματος και κεφαλαίου ως στρατηγική βελτίωσης της οικονομικής αποτελεσματικότητας και της ανάπτυξης, τότε πώς δικαιολογείται η προσκόλληση των κυβερνήσεων και των διεθνών οργανισμών στην πολιτική αυτή; Η απάντηση ίσως βρίσκεται στο γεγονός ότι η πολιτική πάντα εξυπηρετεί κάποιους. Ποιες είναι οι κοινωνικές δυνάμεις που ωφελούνται από τη φιλελεύθερη αναδόμηση του διεθνούς συστήματος διαχείρισης χρήματος και κεφαλαίου;
Στις αρχές του 21ου αιώνα η ίδια η δημοκρατία φαίνεται να είναι όμηρος της χρηματοοικονομικής παγκοσμιοποίησης.
Αν όμως η ιστορική εμπειρία και οι σχετικές μελέτες δεν δικαιολογούν την απελευθέρωση των αγορών χρήματος και κεφαλαίου ως στρατηγική βελτίωσης της οικονομικής αποτελεσματικότητας και της ανάπτυξης, τότε πώς δικαιολογείται η προσκόλληση των κυβερνήσεων και των διεθνών οργανισμών στην πολιτική αυτή; Η απάντηση ίσως βρίσκεται στο γεγονός ότι η πολιτική πάντα εξυπηρετεί κάποιους. Ποιες είναι οι κοινωνικές δυνάμεις που ωφελούνται από τη φιλελεύθερη αναδόμηση του διεθνούς συστήματος διαχείρισης χρήματος και κεφαλαίου;
Οι στατιστικές της διανομής του εισοδήματος μας δίνουν την απάντηση. Υπάρχει σημαντική ανακατανομή εισοδήματος προς όφελος των τραπεζών, των θεσμικών επενδυτών (π.χ. mutual funds, equity funds, hedge funds), των εισοδηματιών, των κατόχων του πλούτου. Είναι συνεπώς απόλυτα φυσιολογικό οι κοινωνικές αυτές ομάδες να εναντιώνονται σε κάθε πολιτική επιθυμία, πολύ περισσότερο σε κάθε πολιτική πρωτοβουλία για αναδόμηση του διεθνούς νομισματικού συστήματος, στον έλεγχο στην κίνηση των κεφαλαίων, στη δημιουργία μιας υπερεθνικής εποπτικής νομισματικής αρχής, στη φορολόγηση της διασυνοριακής ροής του χρηματικού κεφαλαίου. Οι επιλογές αυτές θα περιόριζαν την πολιτική ισχύ και εξουσία τους και τις παγκόσμιες κερδοσκοπικές ευκαιρίες υπερ-πλουτισμού τους.
Ενα σημαντικό ερώτημα είναι αν θα μπορούσε η χρηματοοικονομική παγκοσμιοποίηση να είχε δημιουργήσει περισσότερη αποτελεσματικότητα και ανάπτυξη. Η απάντηση βρίσκεται στη σφαίρα της οικονομικής φιλοσοφίας και της πολιτικής ιδεολογίας. Οποιος πιστεύει στον φιλελεύθερο μύθο της αγοράς και του ανταγωνιστικού καπιταλισμού τότε απλώς θα ψάχνει στη διαφθορά των κυβερνήσεων, στο διογκωμένο κράτος και στη δυσλειτουργία της αγοράς εργασίας να βρει τις αιτίες της οικονομικής και κοινωνικής αστάθειας που έχει δημιουργήσει η- αναπόφευκτη γι΄ αυτόν- χρηματοοικονομική παγκοσμιοποίηση.
Οποιος δεν πιστεύει σε φιλελεύθερους μύθους θα ερμηνεύει την αστάθεια των απελευθερωμένων χρηματοοικονομικών
αγορών ως έκφραση της αστάθειας του ίδιου του συστήματος της αγοράς, ως αποτέλεσμα της εξυπηρέτησης συγκεκριμένων συμφερόντων σε βάρος των συμφερόντων της πλειοψηφίας. Ο Κeynes είχε ισχυριστεί ότι οι συμμετέχοντες στις χρηματοοικονομικές αγορές συμπεριφέρονται όπως και οι κριτές στους διαγωνισμούς ομορφιάς, οι οποίοι ψηφίζουν αφού πρώτα έχουν προσπαθήσει να μαντέψουν τη μέση γνώμη για την πιο όμορφη υποψήφια. Η ιδιαιτερότητα της σημερινής εποχής είναι ότι τη μέση γνώμη για τη συμπεριφορά των αγορών, η οποία επηρεάζει τις επιλογές των κυβερνήσεων και των επενδυτών, τη διαμορφώνουν οι θεσμικοί επενδυτές, επιβάλλοντας με τον τρόπο αυτό τις δικές τους πολιτικές και αξίες και τα δικά τους συμφέροντα στο σύνολο του οικονομικού συστήματος.
Η ισχύς των θεσμικών επενδυτών απορρέει από δύο κρίσιμες παραμέτρους της σημερινής δομής του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος. Πρώτον, το τεράστιο μέγεθος στα κεφάλαια που διαχειρίζονται, η μετακίνηση των οποίων αποσταθεροποιεί ακόμη και τις πιο ισχυρές οικονομίες. Δεύτερον, προσφέροντας υψηλές αποδόσεις συγκεντρώνουν ατομικούς επενδυτές, τους οποίους έχουν σε επενδυτική εγρήγορση, σε αντίθεση με την παθητική συμπεριφορά του τραπεζικού καταθέτη. Η εξέλιξη αυτή οδηγεί στη θεσμοθέτηση της κουλτούρας του διαχειριστή του χρήματος στις σύγχρονες κοινωνίες, δημιουργώντας ένα κύμα φιλελεύθερων αξιών, έναν «πολιτισμό» της αγοράς του χρήματος που δημιουργεί πλούτο για λίγους και ψευδαισθήσεις για πολλούς. Η άσκηση πολιτικών που εξυπηρετούν τη διαχείριση του πλούτου μικρών μειοψηφιών έχει αρνητικές συνέπειες στην απασχόληση, στην οικονομική μεγέθυνση, στο σύνολο του ιδιωτικού μη χρηματοπιστωτικού τομέα της οικονομίας.
Η συμπεριφορά του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος τις δύο τελευταίες δεκαετίες αποκαλύπτει τη δομική του δυσλειτουργία. Η συνεχιζόμενη την τελευταία περίοδο νομισματοπιστωτική αστάθεια θέτει την πολιτική, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, μπροστά σε μία από τις πιο σημαντικές προκλήσεις του 21ου αιώνα. Να αξιοποιήσει νέες ιδέες, να υπηρετήσει νέες αξίες και, στη βάση αυτή, να επανασχεδιάσει την αρχιτεκτονική του διεθνούς νομισματικού και πιστωτικού συστήματος με κριτήριο την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. *
Δευτέρα, Ιανουαρίου 07, 2008
Αν η ΕΣΗΕΑ δεν απαντήσει…
…στον Θ. Ρουσόπουλο όπως του πρέπει…
…αν η ΕΣΗΕΑ δεν πάρει καθαρή θέση σε σχέση με το δήθεν απόρρητο του Ανδριανού (στέλνοντάς τον έτσι και στα «σίδερα» για ψευδορκία και απόκρυψη στοιχείων εγκλήματος) …
…τότε (η ΕΣΗΕΑ) θα έχει κάνει την πρώτη ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ απόπειρα αυτοκτονίας στην υπόθεση Ζαχόπουλου!
Αποδελτίωση εφημερίδων 7/1/08
ΘΡΙΛΕΡ η υπόθεση Ζαχόπουλου - Στριμώχνεται το Μαξίμου
Καταγγελία Αλέκου Γιωτόπουλου
Τρομοκρατική έρευνα στα κελιά Γιωτόπουλου και Τζωρτζάτου
ΟΤΕ
Σάββατο, Ιανουαρίου 05, 2008
Παρασκευή, Ιανουαρίου 04, 2008
H Ελλάδα του φόβου
Του ΤΑΚΗ ΜΙΧΑ
Εντυπωσιακά στοιχεία για την Ελλάδα σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, περιέχει μια πλανητική έρευνα την οποία έκανε η γνωστή αμερικανική εφημερίδα «Wall Street Journal» ως μέρος ενός γενικότερου ρεπορτάζ με τίτλο «Η εποχή του φόβου». Η αμερικανική εφημερίδα παραχώρησε τα στοιχεία που αφορούν την Ελλάδα στην «Ε», τα οποία βλέπουν για πρώτη φορά σήμερα το φως της δημοσιότητας.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
