Τετάρτη, Φεβρουαρίου 14, 2007

STOP στην υποθαλάσσια από το Συμβούλιο της Επικρατείας

Δεκτή έγινε από τον πρόεδρο του Ε’ τμήματος του ΣτΕ. κ. Κ. Μενουδάκο η αίτηση για λήψη Προσωρινή Διαταγής, που είχε υποβάλλει η Οικολογική Κίνηση, η Ένωση Πολιτών και 14 πολίτες, με την οποία ζητούσαν να ανασταλεί η απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, όπου προβλέπεται η κατεδάφιση 12 ιστορικών κτιρίων στην περιοχή του λιμανιού της Θεσσαλονίκης.

Πρόκειται για απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού στις 7-11-2006 (αριθμ. πρωτ. ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚ/82797/2347), που εκδόθηκε επειδή η μελέτη κατασκευής της υποθαλάσσιας προβλέπει την κατεδάφιση των 12 κτιρίων, μεταξύ των οποίων, αρκετά ανάγονται στην αρχή του 20^ου αιώνα και τρία έχουν κηρυχθεί διατηρητέα.

Με την τωρινή απόφαση, δεν μπορεί να προχωρήσει καμία εργασία επέμβασης στο χώρο της εξόδου της υποθαλάσσιας, μέχρι να εκδοθεί απόφαση της επιτροπής αναστολών του ΣτΕ. Η ίδια η αίτηση ακυρώσεως εκδικάζεται στις 2.5.07. Την ίδια δικάσιμο εκδικάζονται άλλες 2 προσφυγές ακυρώσεως, που αφορούν τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου και την υπουργική απόφαση ανάθεσης του έργου της υποθαλάσσιας.

Να σημειωθεί ότι η χτεσινή κύρωση της σύμβασης από τη Βουλή δεν μπορεί, σύμφωνα με το Σύνταγμα, να καταργήσει τις δίκες που έχουν ανοιχτεί με το ελληνικό δημόσιο, ούτε να επιτρέψει την έναρξη του έργου, τουλάχιστον όσον αφορά τη Δυτική είσοδο της υποθαλάσσιας.

Στην αίτηση ακυρώσεως, για την καταστροφή των ιστορικών και διατηρητέων κτιρίων και της σύνδεσης του λιμανιού με το ιστορικό κέντρο της πόλης, ειδικότερα, αναφέρονται:

α) Στην περιοχή του παλιού Σιδηροδρομικού Σταθμού ο χώρος εκτέλεσης του έργου επικαλύπτει τμήμα του περιβάλλοντος χώρου τεσσάρων διατηρητέων κτιρίων ενώ γειτνιάζει άμεσα με το υψηλής ιστορικής αξίας κτίριο «διοίκησης Β΄ γραμμής». Ακόμη, το έργο καταλαμβάνει την περιοχή της δενδροστοιχίας, η οποία σηματοδοτεί τον παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό αλλά θα κοπεί. Επίσης, κατεδαφίζεται η μεγάλη Αποθήκη του Τελωνείου, που λειτουργούσε στον παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό. Το κτίριο αυτό κατασκευάστηκε την περίοδο του μεσοπολέμου και παρουσιάζει μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον. Τέλος, το έργο θίγει τον περιβάλλοντα χώρο του διατηρητέου κτιρίου της οδού Αναγεννήσεως, το οποίο αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά μνημεία της Δυτικής Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με την εισήγηση της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Κ. Μακεδονίας, η περιοχή «αποτελεί για τη νεώτερη Θεσσαλονίκη ένα αδιαμφισβήτητο σημείο αναφοράς της ιστορικής της εξέλιξης», καθώς ο «σιδηρόδρομος υπήρξε το σύγχρονο μέσο μεταφοράς που εισήγαγε την πόλη στη σύγχρονη εποχή».

β) Στην περιοχή του ιστορικού λιμανιού της Θεσσαλονίκης, το οποίο ανήκει χαρακτηρισμένο ιστορικό τόπο του κέντρου της πόλης με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, η μελέτη κατασκευής της υποθαλάσσιας προβλέπει την κατεδάφιση δώδεκα (12) ιστορικών κτιρίων. Μεταξύ των κτιρίων αυτών, αρκετά ανάγονται στην αρχή του 20^ου αιώνα και τρία έχουν κηρυχθεί διατηρητέα.

Επιπλέον, η υποθαλάσσια θα επιφέρει την καταστροφή κι άλλων σημαντικών διατηρητέων στοιχείων του ιστορικού τόπου του λιμένα, όπως είναι ιδίως η παλαιά επίστρωση των δρόμων από κυβόλιθους, καθώς και από γρανιτόλιθους τετραγωνικής διάστασης, η οποία διασώζεται κατ’ ουσίαν άθικτη. Επίσης, η κατασκευή του έργου θα θίξει τον περιβάλλοντα χώρο σημαντικών και διατηρητέων κτισμάτων του λιμανιού, με τα οποία το γιγαντιαίο αυτό οδικό έργο ουσιαστικά εφάπτεται. Πρόκειται προπάντων για το ιστορικό και διατηρητέο κτίριο του Τελωνείου (πρώιμο έργο του Ελύ Μοδιάνο, 1910), για την Αποθήκη αρ. 1 (αίθουσες κινηματογράφου Διεθνούς Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης), την Αποθήκη αρ. 10 και άλλα. Εν τέλει, αποτέλεσμα της χωροθέτησης της υποθαλάσσιας αρτηρίας, με έξι λωρίδες κυκλοφορίας (τρεις ανά κατεύθυνση) και εκτεταμένες συνοδευτικές εγκαταστάσεις (μηχανοστάσια, εγκαταστάσεις εξαερισμού κλπ.) στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, είναι ότι το λιμάνι αποκόπτεται από τα Λαδάδικα και τον αστικό ιστό, καταστρέφεται δε πλήρως η οικεία εικόνα και μορφολογία του χώρου.

Ως λόγοι ακυρώσεως προβάλλονται τεκμηριωμένα από ομάδα νομικών (Κ. Γώγος, Ε. Ιωαννίδου, Γ. Κωνσταντίνου κ.α.) η παράνομη άρση της προστασίας διατηρητέων κτιρίων και του περιβάλλοντός τους χώρου, η παράνομη άρση της προστασίας ιστορικού τόπου και η παράνομη, αντιφατική και ελλιπής αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης.