Του Ν. ΚΑΪΜΑΚΗ, πρώην μέλους του ΕΣΡ
Η κατάσταση στα ελληνικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ), μετά από τις πρόσφατες διαβουλεύσεις και αντιπαραθέσεις, αναδεικνύεται ως εξαιρετικά κρίσιμη και απαξιωτική για το μέλλον των μιντιακών επιχειρήσεων, την ενημέρωση και το επάγγελμα του δημοσιογράφου.
Υπάρχουν σοβαρές πολιτικές ευθύνες των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων και των αρμόδιων υπουργών που άφησαν αρρύθμιστη τη μιντιακή αγορά, ανέχθηκαν τις κερδοσκοπικές δραστηριότητές των ιδιοκτητών των μέσων, διευκόλυναν με τη λήψη φορολογικών και άλλων άνομων μέτρων τη διαχειριστική ασυδοσία τους, συναίνεσαν στη μετεξέλιξη των εφημερίδων σε σούπερ μάρκετ και των ηλεκτρονικών μέσων σε χωματερές σκουπιδιών, σε βάρος της ποιότητας της ενημέρωσης, του πολιτισμού και της ψυχαγωγίας.
Οπως αποδείχτηκε από την έκρηξη της πρόσφατης επίθεσης σε βάρος του δημοσιογραφικού κόσμου, ο κύκλος προβληματισμού που άνοιξε για την ποιότητα της ενημέρωσης και το ρόλο του δημοσιογράφου, πρέπει να συνεχιστεί, να βαθύνει και φυσικά να αποφέρει αποτελέσματα.
Η επίλυση των προβλημάτων δεν μπορεί να εγκαταλειφθεί στον αυτοματισμό της μιντιακής αγοράς ή τις απαιτήσεις της εκάστοτε εξουσίας, όπως διαφαίνεται από τις πρόσφατες συζητήσεις μεταξύ δημοσιογράφων και πολιτικών.
Απαιτούνται σοβαρές πολιτικές, θεσμικές και κοινωνικές ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου της παραπληροφόρησης και του ελέγχου του πεδίου επικοινωνίας, από εξωθεσμικά κέντρα οικονομικής ισχύος και την εκάστοτε κρατική εξουσία. Το κύρος της δημοσιογραφίας και η προστασία του νομικού πολιτισμού μας, πλήττονται βαρύτατα, η παραπληροφόρηση κυριαρχεί, ενώ το υπαρκτό ρυθμιστικό πλαίσιο είναι ανίκανο να αντιμετωπίσει την κρίση.
Πιο συγκεκριμένα απαιτούνται:
* Σύγχρονο ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο που θα υπερβαίνει τη σημερινή συνταγματική επιταγή των άρθρων 14 και 15, και την ισχύουσα νομοθεσία που τη συνοδεύει. Στις ανεπτυγμένες χώρες της Ε.Ε. υπάρχει πλούσια εμπειρία για την επιτυχία των επιβαλλόμενων ρυθμίσεων και προσαρμογών (διαφάνειας, ασυμβίβαστων, πόθεν έσχες, αυτοδεσμεύσεων κ.λπ.).
* Συγκροτημένες και άρτια εξοπλισμένες σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές (Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Αρχή Προσωπικών Δεδομένων, Αρχή Επιτήρησης του Internet, Αρχή Ανταγωνισμού), εποπτευόμενες από τη Βουλή, που θα λειτουργούν συντονισμένες μεταξύ κράτους και μιντιακής αγοράς, και θα διασφαλίζουν τη νομιμότητα, την ποιότητα στη λειτουργία των μέσων, τη διαφάνεια στο ιδιοκτησιακό καθεστώς τους, τη δεοντολογία και την ανεξαρτησία του δημοσιογραφικού επαγγέλματος, θα ελέγχουν και θα ρυθμίζουν τα μέσα ενημέρωσης με πλήρη διαφάνεια, απορρίπτοντας το μύθο της δήθεν προστασίας των εμπορικών και ιδιοκτησιακών απορρήτων των επιχειρήσεων ή των προσωπικών δεδομένων των εργαζομένων σε αυτά.
* Ενίσχυση και αναβάθμιση των δημόσιων οπτικοακουστικών μέσων για να καλύψουν τα ελλείμματα και τις ανεπάρκειες των εμπορικών επιχειρήσεων στους τομείς της ενημέρωσης και του πολιτισμού. Το διττό άλλωστε δημόσιο και ιδιωτικό σύστημα στα ΜΜΕ θεσμοθετήθηκε στην Ε.Ε. με τη Συνθήκη του Αμστερνταμ και αποτελεί βασική πολιτική της Ενωσης για την ανάπτυξη των κοινοτικών επικοινωνιακών μέσων στην ψηφιακή εποχή.
* Ριζικά διαφορετική επιχειρηματική κουλτούρα από τους επιχειρηματίες των ελληνικών Μέσων Ενημέρωσης και συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο ρύθμισης, οργάνωσης και εκπροσώπησης των επιχειρήσεών τους που σήμερα ουσιαστικά δεν λειτουργούν στη χώρα μας.
* Επαναδιαμόρφωση και προώθηση ενός σύγχρονου, αξιόπιστου και ελεγχόμενου πλαισίου για τις μετρήσεις και τις έρευνες τηλεθέασης με τη συμμετοχή ιδρυμάτων και φορέων του Δημοσίου, ώστε να σταματήσουν ο εμπαιγμός και τα παιχνίδια γύρω από τις μετρήσεις τηλεθέασης, διαδικτύου και ραδιοφώνων και να αξιοποιηθούν οι μετρήσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των προγραμμάτων.
* Συγκρότηση ενός μαζικού και διεκδικητικού και όχι απλά συντεχνιακού δημοσιογραφικού κινήματος που θα παρέμβει ως αυτόνομο πολιτικό υποκείμενο πέρα από τις συνδικαλιστικές του διεκδικήσεις, για την εξυγίανση και ρύθμιση του χαοτικού και ήδη προβληματικού τομέα των ΜΜΕ, την αναβάθμιση του επαγγελματία δημοσιογράφου από διεκπεραιωτή των συμφερόντων των ιδιοκτητών των Μέσων σε δημόσιο λειτουργό με κύρος και αξιοπιστία, την καθιέρωση ενός σύγχρονου πλαισίου κοινωνικού ελέγχου στη λειτουργία των επικοινωνιακών μέσων.
* Ανάπτυξη ενός μαζικού και οργανωμένου κινήματος παρέμβασης χρηστών / καταναλωτών στα ραδιοτηλεοπτικά και μιντιακά δρώμενα. Η Ελλάδα είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που δεν μπόρεσε να αναπτύξει μέχρι σήμερα ένα τέτοιο κίνημα, ενώ δεν υπάρχει αξιόπιστο και μαζικό δίκτυο για την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Συνταγματική και νομική ρύθμιση λοιπόν αλλά κυρίως πολιτική βούληση και κοινωνική παρέμβαση είναι τα όπλα για την αντιμετώπιση των αρνητικών προκλήσεων στον αναγκαίο, ευαίσθητο και αναπτυσσόμενο τομέα των ΜΜΕ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19/02/2005
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου