Σάββατο, Ιανουαρίου 15, 2005

Διασυνεταιριστικό marketing

Του ΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΑΚΗ*


Ο συνεταιριστικός χώρος στην Ελλάδα έχει να επιδείξει μια σημαντική δραστηριότητα τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Εχουμε από τη μια πλευρά την έντονη δραστηριότητα των αστικών συνεταιρισμών, αλλά και τις δυσλειτουργίες του αγροτικού τομέα. Σε όλους τους τομείς, κοινό χαρακτηριστικό ήταν ότι οι οργανώσεις και οι συνεταιρισμοί ήταν στραμμένοι αποκλειστικά και μόνον στο χώρο τους και κάθε τους δραστηριότητα άρχιζε εντός του κλάδου και του αντικειμένου τους.

Η ελληνική κοινωνία, κακώς επηρεασμένη από τα προβλήματα των συνεταιρισμών στον αγροτικό τομέα, έχει διαμορφώσει την εντύπωση ότι συνεταιρισμός ίσον κράτος, επιχορηγήσεις, δυσλειτουργία, γραφειοκρατία, αρτηριοσκλήρωση.

Δυστυχώς, όλα αυτά τα χρόνια δεν δόθηκε η ευκαιρία στις μεγάλες συνεταιριστικές οργανώσεις του χώρου να καθίσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι και να εξετάσουν κοινά προβλήματα, που σίγουρα τους απασχολούν και έχουν να κάνουν με την προβολή τού υγιούς συνεταιριστικού μοντέλου προς την κοινωνία.

Πολλοί Ελληνες θα εκπλαγούν πραγματικά αν μάθουν την τεράστια ανάπτυξη των συνεταιριστικών οργανώσεων και της κοινωνικής οικονομίας σε προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Αγγλία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Γερμανία και η Ισπανία.

Πολλοί Ελληνες θα εκπλαγούν ακόμη περισσότερο, αν μάθουν για τα θεαματικά αποτελέσματα πολλών ελληνικών οργανώσεων, ενώσεων, επιχειρήσεων, ομοσπονδιών και το αποτέλεσμα που αυτές εισφέρουν προς την ελληνική οικονομία.

Η δημιουργία της Panco δίνει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να προσεγγίσουμε το θέμα κατ' αρχήν της προβολής του «συνεταιριστικού προϊόντος» προς την ελληνική κοινωνία.

Η ανάπτυξη μιας στρατηγικής για την προβολή αυτή θα βρει συμπαραστάτες από όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων του συνεταιριστικού χώρου.

Μια τέτοια προβολη θα ωφελούσε:

-τις συνεταιριστικές τράπεζες,

-τη Συνεταιριστική Ασφαλιστική ΑΕΓΑ,

-τις ομοσπονδίες των αστικών συνεταιρισμών,

-την Ελληνική Διατροφή - Coop Α.Ε.,

-τη ΣΕΚΕ και τη ΣΕΚΑΠ,

-τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις και τις ενώσεις,

-την ΠΑΣΕΓΕΣ,

-την Αγροτική Τράπεζα,

-το υπουργείο Γεωργίας,

-το ίδιο το κράτος.

Πριν από αρκετά χρόνια η καμπάνια «Αγοράζετε ελληνικά» είχε αρκετή επιτυχία. Είναι καιρός να απαντήσουμε με το «Αγοράζετε συνεταιριστικά», αναπτύσσοντας τα τεράστια πλεονεκτήματα που αποκτούν οι συνεταιριστές, οι καταναλωτές, οι πολίτες αυτής της χώρας.

Ενα άλλο μεγάλο κεφάλαιο είναι η προώθηση των συνεργασιών και η ανάπτυξη ενός διασυνεταιριστικού marketing μεταξύ των συνεταιριστικών οργανώσεων.

Διακίνηση πληροφοριών - Ιντερνετ

Ακόμη ένα πεδίο δραστηριότητας είναι η ανάπτυξη ενός δικτύου ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των συνεταιριστικών οργανώσεων. Το Ιντερνετ μπορεί πλέον να βοηθήσει πολύ σ' αυτό, καθώς και η εμπειρία των διακρατικών εταίρων μας στην Ευρώπη, όπως των Ιταλών, οι οποίοι πρόσφατα εφάρμοσαν, μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, συστήματα δικτύωσης των οργανώσεών τους.

Συνεταιριστική υπερκάρτα

Ολα τα μέλη των συνεταιρισμών έχουν επικεντρώσει το ενδιαφέρον και τη δραστηριότητά τους γύρω από το συνεταιρισμό στον οποίο ανήκουν. Από την πλευρά τους και οι συνεταιρισμοί απευθύνονται πρώτιστα στα μέλη τους και σε δεύτερο λόγο στο υπόλοιπο καταναλωτικό κοινό χωρίς καμία διάκριση. Δεν έχει δημιουργηθεί, δηλαδή, καμία διασυνεταιριστική συνεργασία, η οποία να συνδέει τα μέλη ενός συνεταιρισμού με τους υπόλοιπους που δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή. Με μεγάλο ενδιαφέρον βλέπουμε την ανάπτυξη από διάφορους συνεταιρισμούς καταστημάτων λιανικής πώλησης. Τα καταστήματα αυτά έχουν τεράστια σημασία για την ανάπτυξη των συνεταιρισμών, αφού διασφαλίζουν πωλήσεις με καλά περιθώρια, οι εισπράξεις γίνονται τοις μετρητοίς και έτσι ενισχύεται ο συνεταιρισμός για να ενισχύσει τις δραστηριότητες των μελών του.

Η δημιουργία κινήτρων για την προσέλκυση των μελών ενός συνεταιρισμού, ώστε να γίνουν καταναλωτές των υπόλοιπων, έχει τεράστια σημασία για τους εξής λόγους:

* Τα μέλη των συνεταιρισμών είναι συνειδητοποιημένοι καταναλωτές, οι οποίοι αναγνωρίζουν τα οφέλη που μπορούν να έχουν άμεσα ή έμμεσα από όλους τους συνεταιρισμούς που λειτουργούν στη χώρα.

* Είναι πελάτες που με ένα κίνητρο θα επιδιώξουν να γίνουν μόνιμοι.

* Θα συναισθανθούν άμεσα το όφελος που έχουν, όντας μέλη σε έναν συνεταιρισμό, να αποκτούν το δικαίωμα εκπτώσεων και στους υπόλοιπους.

Από την άλλη μεριά, μια τέτοια πολιτική θα προσδώσει κύρος στους συνεταιρισμούς, αφού θα εμφανίσουν σαν παροχή προς τα μέλη τους εκπτώσεις που γίνονται από τους υπόλοιπους συνεταιρισμούς.

Για την υλοποίηση αυτής της διασυνεταιριστικής συνέργιας είναι απαραίτητη η έκδοση μιας συνεταιριστικής υπερκάρτας με την οποία οι κάτοχοί της θα μπορούν να ψωνίζουν σε προνομιακές τιμές προϊόντα από τα καταστήματα της Ελληνικής Διατροφής-CΟΟΡ Α.Ε., των Συνεταιρισμών Ηλεκτρολόγων, των Συνεταιρισμών Υδραυλικών, των Συνεταιρισμών Επιπλοξυλουργών, σε προϊόντα των Συνεταιρισμένων Φαρμακοποιών, θα απολαμβάνουν προνομιακές υπηρεσίες από τις Συνεταιριστικές Τράπεζες και θα έχουν ειδικές προνομιακές τιμές σε πακέτα ασφάλισης στη Συνεταιριστική Ασφαλιστική ΑΕΓΑ.

Λειτουργικά αυτή η συνεταιριστική κάρτα πρέπει να λειτουργήσει σαν πιστωτική, όπου ο κάτοχός της θα έχει μια έκπτωση επί των τιμών και ένα πακέτο διακανονισμού. Θα ήταν θετικό ο συνδυασμός με μια εταιρεία σαν τη VISA ή την MasterCard, αλλά δεν πρέπει να υπάρχει συνδρομή και το ποσοστό που θα παρακρατήσουν οι εταιρείες αυτές να είναι πολύ χαμηλό, ώστε να είναι εμφανής η έκπτωση προς τον πελάτη.

*Ο ΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΑΚΗΣ είναι γενικός διευθυντής της Panco

2 σχόλια:

Sakis Rizos είπε...

Καταρχάς, να δηλώσω εξαρχής ότι ΔΕΝ έχω ασχοληθεί με το θέμα του συνεταιριστικού χώρου οπότε οι γνώσεις μου γι’ αυτόν είναι ελάχιστες. Κατά δεύτερον, δεν θα σχολιάσω το διασυνεταιριστικό marketing. Αυτό που θα ήθελα να σχολιάσω είναι το θέμα των συνεταιρισμών, εν γένει, από την οπτική γωνία της Οικονομικής –ή, αν προτιμάτε, από μία από τις οπτικές γωνίες της Οικονομικής.

1. ΣΧΕΤΙΚΑ με το: «Η ελληνική κοινωνία, κακώς επηρεασμένη από τα προβλήματα των συνεταιρισμών στον αγροτικό τομέα, έχει διαμορφώσει την εντύπωση ότι συνεταιρισμός ίσον κράτος, επιχορηγήσεις, δυσλειτουργία, γραφειοκρατία, αρτηριοσκλήρωση».

Θεωρώ ότι αυτή η κακή εικόνα των συνεταιρισμών στην οποία αναφέρεται ο συντάκτης δεν είναι απλώς απόρροια του ότι, όπως λέγει, «η ελληνική κοινωνία είναι κακώς επηρεασμένη από τα προβλήματα στον αγροτικό τομέα», αλλά είναι κυρίως απόρροια των εγγενών προβλημάτων του συνεταιρίζεσθαι.

Εννοώ, ότι το συνεταιρίζεσθαι (καθώς και η «κοινωνική οικονομία» (sic) - «Πανελλήνια Ένωση Οργανώσεων Κοινωνικής Οικονομίας» -PANCO) ως ιδέα ακούγεται καλό, αλλά στην πράξη είναι μάλλον δύσκολο να εφαρμοστεί χωρίς να εμπλακεί το «κράτος, επιχορηγήσεις, δυσλειτουργία, γραφειοκρατία, αρτηριοσκλήρωση». Και όταν φυσικά λέμε «κράτος, επιχορηγήσεις» τι εννοούμε; Ότι οι φορολογούμενοι αναγκάζονται να «ξελασπώσουνε» τον εκάστοτε συνεταιρισμό. Αυτό, όμως, δεν μου ακούγεται και τόσο «κοινωνικό». Το αντίθετο θα έλεγα.

Επιπλέον, όπως η πείρα έχει δείξει, το συνεταιρίζεσθαι καταλήγει τελικά να προασπίζει περισσότερο τα συμφέροντα των συνεταιριζόμενων παρά τα συμφέροντα του καταναλωτικού κοινού, των εργαζόμενων στους συνεταιρισμούς και της «κοινωνίας». Ουσιαστικά, το συνεταιρίζεσθαι στο οποίο εμπλέκεται μέσω, π.χ., ευνοϊκών ρυθμίσεων το κράτος, αυτό που κάνει είναι να μειώνει τον ανταγωνισμό –και όταν μειώνεται ο ανταγωνισμός αυτό είναι πάντοτε υπέρ των παραγωγών και όχι υπέρ των καταναλωτών. Πόσο «κοινωνικό» είναι αυτό;


2. ΣΧΕΤΙΚΑ με το: «δεν δόθηκε η ευκαιρία στις μεγάλες συνεταιριστικές οργανώσεις του χώρου να καθίσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι».

Αυτό μου θυμίζει αυτό που είχε γράψει ο Adam Smith ο οποίος, αντίθετα από ό,τι διαδίδεται από πολλούς σύγχρονους πολέμιούς του, ήταν απίστευτα ενάντιος σε κάθε είδος μονοπωλίου. Μπορεί, βέβαια, το συνεταιρίζεσθαι να μην είναι μονοπώλιο με την αυστηρή έννοια του όρου, συνήθως όμως έχει τις ίδιες περίπου συνέπειες. Είχε γράψει ο Smith ήδη από το 1776: «Άνθρωποι του ιδίου κλάδου [αναφέρεται στους επιχειρηματίες] σπάνια συναντιούνται, αλλά η συζήτησή τους καταλήγει σε μια συνομωσία εναντίον του κοινού, ή σε κάποιο παραπλανητικό ελιγμό για να αυξήσουν τις τιμές». Ή με άλλα λόγια: «κράτος, επιχορηγήσεις», μείωση του ανταγωνισμού, ανωμαλία στη λειτουργία της αγοράς.

3. ΣΧΕΤΙΚΑ με το: «προβολή τού υγιούς συνεταιριστικού μοντέλου προς την κοινωνία».

Συνεταιριστικό μοντέλο; Ναι, αλλά υπό προϋποθέσεις: όχι με τα λεφτά του κράτους, όχι με τη μείωση του ανταγωνισμού, όχι κατά του καταναλωτή, όχι κατά της ελεύθερης (όχι χαώδους) αγοράς. Επί τη ευκαιρία, αυτό το «προς την κοινωνία» μου θυμίζει την «ηθική των προθέσεων», το «ο δρόμος προς την κόλαση είναι σπαρμένος με αγνές προθέσεις».

Ανώνυμος είπε...

Αρκετά ενδιαφεροντα, αλλά θέλω να προσθέσω και εγώ κάτι σχετικό έχοντας μια γνώση


Το οικονομικό περιβάλλον, στο οποίο καλούνται σήμερα να δραστηριοποιηθούν οι Συνεταιρισμοί, έχει ως κύριο χαρακτηριστικό τον οξύ ανταγωνισμό. Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας καθιστά αναγκαία την επιχειρηματική αποτελεσματικότητα ως όπλο για την επιβίωση και την ανάπτυξη. Η συντήρηση με τεχνητά μέσα, επιδοτήσεις και προνόμια μπορεί να ανακουφίζει προσωρινά, αλλά δεν μπορεί να αποτελεί αναπτυξιακή στρατηγική. Οι συσπειρώσεις συνεταιριστικού χαρακτήρα, για να είναι αποτελεσματικές, απαιτούν μεγέθη και μηχανισμούς που χαρακτηρίζονται από μεγάλη οικονομική επιφάνεια και επιχειρηματική ευελιξία. Τα θέματα της κεφαλαιακής συγκρότησης και της φορολογίας των συνεταιρισμών επανεξετάζονται για να προσαρμοστούν στις ιδιαιτερότητες του συνεταιριστικού θεσμού. Ακόμα και στις χώρες που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο προς την οικονομία της αγοράς, αναζητούνται τρόποι επαναδημιουργίας συνεταιρισμών.
Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ο 21ος αιώνας είναι ο αιώνας της συνεργασίας μεταξύ των λαών, αφού και η περίοδος του ψυχρού πολέμου των ιδεολογιών έχει λήξη. Θα χρειασθεί η προώθηση του συνεργατισμού στο εσωτερικό των κρατών για την αντιμετώπιση των παγκοσμίων προβλημάτων όπως του υπερπληθυσμού, της εξαντλήσεως των φυσικών πόρων και της ρύπανσης του περιβάλλοντος .Πάνω σε αυτά θα συμβάλουν θετικά το καλύτερο μορφωτικό επίπεδο των λαών και η πίστη τους στην ελευθερία και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Οι συνεταιριστικές οργανώσεις είναι αυτές που πρώτες δεν πρέπει να ανέχονται φαινόμενα αδιαφάνειας, κακοδιαχείρισης και μικροκομματισμού. Πρέπει άμεσα να διασφαλισθούν οι μηχανισμοί ελέγχου, ώστε αυτά τα φαινόμενα να εξαφανιστούν, οι συνεταιρισμοί έμαθαν να διαχειρίζονται την παραγωγή, δεν έμαθαν να πωλούνε, να μειώνουν το κόστος στα βασικά προϊόντα. Σήμερα όμως πρέπει να προσεγγίσουμε και το κόστος παραγωγής τις αγορές και την πώληση. Σ’ αυτά πρέπει να ρίξουμε το βάρος, όλοι, πολιτεία-συνεταιρισμοί, αγρότες-επιχειρήσεις
Είναι φανερό ότι η αναγκαιότητα ύπαρξης των συνεταιρισμών μεγαλώνει όσο εντείνεται ο μονοπωλιακός ανταγωνισμός. Η συνένωση πολλών μικρών επιχειρήσεων με τη συνεταιριστικοποίηση μπορεί να δώσει διέξοδο στα χαρακτηριστικά της μικρής επιχείρησης που αποτελούν ισχυρά μειονεκτήματα στο σημερινό οικονομικό σύστημα απέναντι στο οργανωμένο μεγάλο κεφάλαιο.
Ο συνεταιρισμός ως μορφή κοινωνικής και οικονομικής οργάνωσης εμπεριέχει (ως ενός βαθμού) τη δυνατότητα μιας διαδικασίας απελευθέρωσης των εργαζομένων, αφού πλέον οι ίδιοι εξουσιάζουν τα μέσα παραγωγής και το κεφάλαιο, και επί πλέον διαχειρίζονται την υπεραξία προς όφελός τους αλλά και της κοινωνίας. Με τον τρόπο αυτό θέτουν σε αμφισβήτηση την κυριαρχία του κεφαλαίου τόσο στα μέσα παραγωγής όσο και στο δικαίωμα διαχείρισης της υπεραξίας προς όφελος του κεφαλαίου
Οι συνεταιρισμοί όμως δεν μπόρεσαν να εξελιχθούν σε αυτοδύναμους πόλους οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης των αγροτών, και παρέμεναν μεταβιβαστές της εκάστοτε κρατικής πολιτικής στον αγροτικό τομέα
Η φύση του συνεταιριστικού τομέα, που ως ένας ισχυρός πόλος έλξης συνενώνει τις μικρές, αδύναμες και διασκορπισμένες κοινωνικές μονάδες και μπορεί δυνητικά να αποτελέσει έναν ισχυρό θεσμό κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, προσελκύει το ενδιαφέρον του κράτους, το οποίο προσπαθεί να προσεταιριστεί το συνεταιριστικό θεσμό είτε για να περάσει μέσω αυτού την πολιτική του, είτε για να ελέγξει τις κοινωνικές ομάδες που το απαρτίζουν
Ο Συνεταιρισμός είναι ο καλύτερος συνδυασμός των περιορισμένων δυνατοτήτων των μεγάλων μαζών του πληθυσμού και των ποικίλων εμποδίων για την διευκόλυνση της επιβίωσης του σ’ ένα ισχυρό, ασυγκίνητο και δυναμικά εξελισσόμενο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον. Έτσι οι συνεταιρισμοί συμβάλουν στην ολοκλήρωση και εξύψωση του ρόλου των ασθενέστερων ,από οικονομική άποψη, μελών τις κοινωνίας και από αυτό καταλαβαίνουμε ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τον άνθρωπο

---------------------------
το κομμάτι είναι μέρος τις εργασίας μου στο πανεπιστήμιο για τους συνεταιρισμούς.